درمانهای نوین آرتروز
1. درمانهای زیستی (بیولوژیک)؛ هدف‌گیری مستقیم التهاب مفاصل
در سال‌های اخیر، داروهای بیولوژیک به‌عنوان یکی از نوین‌ترین روش‌های درمان آرتروز معرفی شده‌اند. این داروها با مهار مستقیم پروتئین‌های التهابی مانند TNF-α یا اینترلوکین‌ها، باعث کاهش التهاب و درد مفاصل می‌شوند. برخلاف داروهای سنتی که اثر عمومی دارند، درمانهای بیولوژیک به‌صورت هدفمند عمل می‌کنند و تاثیر دقیق‌تری بر روند بیماری می‌گذارند. این داروها معمولاً برای بیمارانی که به داروهای معمول پاسخ نداده‌اند تجویز می‌شوند. تزریق‌های منظم یا زیرپوستی از روش‌های متداول مصرف آن‌هاست. هرچند این درمان‌ها گران هستند، اما در بهبود عملکرد مفاصل و کاهش تخریب آن‌ها بسیار مؤثرند. نظارت دقیق پزشکی در حین استفاده از داروهای بیولوژیک ضروری است. این روش درمانی تحول بزرگی در مدیریت آرتروز ایجاد کرده است.
2. تزریق سلول‌های بنیادی؛ بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده مفصل
یکی دیگر از درمانهای نوین، استفاده از سلول‌های بنیادی برای ترمیم غضروف و بافت‌های آسیب‌دیده مفاصل است. در این روش، سلول‌های بنیادی معمولاً از مغز استخوان یا بافت چربی خود بیمار استخراج شده و به ناحیه مبتلا تزریق می‌شوند. این سلول‌ها توانایی تمایز به سلول‌های غضروفی را دارند و می‌توانند به بازسازی بافت کمک کنند. هدف این روش نه فقط کاهش درد، بلکه بازگرداندن کارکرد طبیعی مفصل است. اگرچه هنوز در مراحل پژوهشی یا نیمه‌تجاری قرار دارد، اما نتایج اولیه امیدبخش بوده‌اند. این درمان معمولاً برای بیماران در مراحل اولیه تا میانی آرتروز پیشنهاد می‌شود. عوامل مانند سن، میزان پیشرفت بیماری و سلامت عمومی در اثربخشی آن نقش دارند. تزریق سلول‌های بنیادی به‌عنوان راهی برای درمان بازسازنده در حال گسترش است.
3. فیزیوتراپی دیجیتال و توانبخشی از راه دور
پیشرفت فناوری باعث شده فیزیوتراپی نیز به شکل نوینی ارائه شود، به‌خصوص برای بیماران مبتلا به آرتروز که نیاز به توانبخشی مستمر دارند. در این روش، بیماران با کمک اپلیکیشن‌ها، ویدیوهای آموزشی و دستگاه‌های خانگی می‌توانند تمرینات تقویتی را زیر نظر مجازی فیزیوتراپ انجام دهند. این نوع درمان به‌ویژه برای کسانی که محدودیت رفت‌وآمد دارند، بسیار مفید است. امکان پیگیری پیشرفت تمرینات و دریافت بازخورد آنلاین، مشارکت بیمار را افزایش می‌دهد. همچنین استفاده از واقعیت افزوده (AR) و حسگرهای حرکتی، دقت تمرینات را بیشتر کرده است. فیزیوتراپی دیجیتال می‌تواند درد مفاصل را کاهش دهد، دامنه حرکتی را بهبود بخشد و از پیشرفت بیماری جلوگیری کند. این روش، ترکیبی از درمان فیزیکی و فناوری هوشمند است. امروزه در بسیاری از مراکز درمانی، این نوع خدمات به بیماران ارائه می‌شود.
4. استفاده از پرینت سه‌بعدی در طراحی ارتزهای مفصلی
ارتزها (بریس‌ها) ابزارهایی هستند که به کاهش فشار روی مفاصل و اصلاح حرکت کمک می‌کنند. امروزه با استفاده از پرینت سه‌بعدی، ارتزهایی با طراحی اختصاصی برای هر بیمار ساخته می‌شود. این فناوری اجازه می‌دهد تا ابزارهایی با انطباق کامل با ساختار بدن تولید شوند. چنین ارتزهایی راحت‌تر، سبک‌تر و مؤثرتر از انواع سنتی هستند. با پشتیبانی بهتر از مفاصل، درد کاهش می‌یابد و حرکات آسان‌تر می‌شوند. در بیماران مبتلا به آرتروز زانو یا مچ دست، استفاده از این ارتزها بسیار رایج شده است. ساخت سریع و هزینه مناسب از دیگر مزایای این روش است. این فناوری همچنین امکان اصلاح مداوم طراحی بر اساس بازخورد بیمار را فراهم می‌کند. پرینت سه‌بعدی راه را برای ارتزهای هوشمند آینده نیز هموار کرده است.
5. تغذیه درمانی و مکمل‌های نسل جدید
درمان آرتروز تنها به دارو ختم نمی‌شود، بلکه تغذیه و مکمل‌ها نقش مؤثری در کنترل بیماری دارند. مکمل‌هایی مانند کلاژن نوع 2، اسید هیالورونیک، امگا-3 و ترکیبات ضدالتهابی گیاهی، نسل جدیدی از مکمل‌های ارتقاءدهنده سلامت مفاصل محسوب می‌شوند. این مواد به کاهش التهاب، تسهیل حرکت مفصل و حفظ سلامت غضروف کمک می‌کنند. ترکیب رژیم غذایی ضدالتهاب با این مکمل‌ها، می‌تواند اثرات درمانی قابل توجهی ایجاد کند. همچنین برخی ترکیبات گیاهی مانند زردچوبه، بوسولیا و زنجبیل در کاهش درد و سفتی مفصل مؤثر شناخته شده‌اند. پزشکان تغذیه می‌توانند بر اساس شرایط بدنی و داروهای مصرفی بیمار، مکمل‌های مناسب را تجویز کنند. این رویکرد مکملی، به‌ویژه در مراحل اولیه آرتروز، می‌تواند روند بیماری را کند و کیفیت زندگی را بهبود دهد.